Tính từ đầu năm đến ngày 22/7/2025, dịch tả heo Châu Phi đã xuất hiện tại 30/34 tỉnh, ghi nhận 514 ổ dịch với khoảng 43.000 con heo bị tiêu hủy. Đằng sau những con số lạnh lùng ấy là nỗi lo, là giọt mồ hôi và cả rủi ro trắng tay của bà con chăn nuôi. Trước đà bùng phát mạnh, tâm lý hoang mang lan rộng – đặc biệt là câu hỏi liệu bệnh có ảnh hưởng tới sức khỏe con người hay không. Điều trước mắt, chúng ta cần nhìn thẳng vào mức độ nguy hiểm của dịch để siết chặt phòng, chống ngay từ trang trại.
– Nguồn gốc & tác nhân: Khởi phát từ Châu Phi, do virus ASF gây ra.
– Tính lây lan: Lây rất nhanh trên mọi giống heo, mọi lứa tuổi; đường lây qua tiếp xúc trực tiếp với heo bệnh, chất thải, dụng cụ – phương tiện chăn nuôi nhiễm mầm bệnh.
– Mức độ gây chết: Tỷ lệ chết gần như 100% khi heo nhiễm bệnh – gây thiệt hại nặng nề và kéo dài nếu không kiểm soát chặt.
– Sự hiện diện của virus: Có trong máu, cơ quan, dịch bài tiết của heo bệnh; vì thế chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể tạo thành ổ bùng phát mới.
* Sức đề kháng của virus ASF rất cao:
– Chịu lạnh tốt, “trường tồn” lâu trong môi trường.
– Trong thịt heo sống hoặc ở điều kiện nhiệt độ không cao, virus có thể tồn tại 3–6 tháng.
– Virus bị bất hoạt ở 70°C, nhưng nếu không đảm bảo nhiệt độ và thời gian xử lý, mầm bệnh vẫn có thể tồn tại.
– Chính khả năng “trường tồn” này khiến dịch dễ bùng phát trên phạm vi rộng, khó dập tắt và gây tổn thất nghiêm trọng cho người chăn nuôi nếu không siết chặt an toàn sinh học ở từng khâu.
ASF lây lan cực nhanh, âm thầm và khó kiểm soát nếu không siết chặt an toàn sinh học. Virus xâm nhập qua đường hô hấp và tiêu hóa, từ tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nguồn nhiễm, bao gồm:
Lưu ý quan trọng: ASF không lây sang người, nhưng con người có thể vô tình mang mầm bệnh đi khắp nơi nếu lơ là quy trình an toàn sinh học. Chỉ một khe hở nhỏ cũng có thể khiến cả đàn tổn thất nặng nề.
Thời gian ủ bệnh: 3–15 ngày; thể cấp tính thường 3–4 ngày. Biểu hiện thay đổi tùy thể bệnh:
– Thể quá cấp tính
– Thể cấp tính
– Thể á cấp
Những ca heo nhiễm bệnh hiện nay chủ yếu do virus DTLCP genotype II và đặc biệt nguy hiểm hơn là chủng genotype I+II – biến chủng lai giữa virus đang lưu hành tại Việt Nam và Trung Quốc.
Trong khi đó, vắc xin hiện có tại Việt Nam chỉ phòng được genotype II, còn với genotype I+II, heo nhiễm bệnh có thể chết rất nhanh, gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi.
Vì vậy, bà con cần chủ động thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng bệnh, cụ thể là:
– Thường xuyên vệ sinh, sát trùng chuồng trại, ph
ương tiện vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi, chợ đầu mối, lò mổ heo và các sản phẩm thải bằng vôi bột hoặc hóa chất.
– Vệ sinh cá nhân cho tất cả những người tham gia chăn nuôi.
– Phát hiện và cách ly kịp thời heo bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
– Diệt ruồi, muỗi, côn trùng để ngăn chặn lây lan mầm bệnh.
– Tuyệt đối không mua bán, giết mổ heo không rõ nguồn gốc; không sử dụng thức ăn thừa hoặc thức ăn chưa được nấu chín.
Virus dịch tả heo Châu Phi có khả năng sinh tồn rất cao, vì thế dịch thường lây lan nhanh và bùng phát mạnh.
Tuy nhiên, bà con có thể yên tâm rằng ASF không lây sang người và không gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.
Nhưng mối nguy hiểm thực sự lại nằm ở chỗ: heo mắc ASF thường đồng thời dễ nhiễm thêm các bệnh khác như: Tai xanh; cúm; thương hàn
Đây mới là những bệnh gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.
👉 Khi ăn phải tiết canh, thịt heo bệnh chưa nấu chín, người tiêu dùng có thể bị rối loạn tiêu hóa, ngộ độc, thậm chí mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Đặc biệt, bệnh tai xanh khiến vi khuẩn liên cầu ở miệng – mũi heo phát triển. Người có vết thương hở khi tiếp xúc với heo bệnh có thể bị vi khuẩn xâm nhập, gây:
– Sốt cao, đau đầu, buồn nôn
– Xuất huyết một số nơi trên cơ thể
– Nhiễm độc đường tiêu hóa
– Trường hợp nặng: viêm màng não
Dịch tả heo Châu Phi (ASF) tại Việt Nam vẫn diễn biến phức tạp, lây lan nhanh và chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Mỗi sai sót nhỏ trong quản lý đàn heo đều có thể trả giá bằng cả vụ nuôi. Vì vậy, các trang trại và bà con cần:
Lưu ý: ASF không lây trực tiếp sang người, nhưng hệ lụy gián tiếp từ bùng phát dịch — chi phí tiêu hủy, gián đoạn cung ứng, sụt giảm thu nhập, rủi ro nợ nần — là vô cùng lớn đối với hộ chăn nuôi và cộng đồng.
Dufafarm, thương hiệu thuốc thú y trang trại uy tín, luôn sát cánh cùng các farm trong hành trình phòng – chống dịch bệnh và bảo vệ đàn heo khỏe mạnh. Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp đúng bệnh – đúng lúc – đúng quy trình, giúp trang trại:
Chủ động phòng ngừa hôm nay chính là bảo vệ sức khỏe, tài sản và tương lai của trang trại chăn nuôi.
(BT: Như Ngọc)